مشاهیر حسابداری - اولین حسابداران

حسابداران دوران باستان

به نظر می رسد نخستین حسابداران متعلق به بین النهرین بودند که برای معابد کار می کردند و حساب و کتاب مربوط به مالیات پرداختی مردم به معابد را که غالباً به شکل گوسفند یا محصولات کشاورزی بود، بر عهده داشتند.
بسیاری از مورخان بر این باورند که فرآیند «ثبت دریافتی ها» از اختراعات این افراد به شمار می رود. پیش از آن، استفاده از نشانه های فیزیکی متداول بود.

قرن پانزدهم: لوکا پاچیولی

آن چه که امروز آن را به عنوان «ثبت دو طرفه» می شناسیم، نخستین بار توسط راهب و ریاضیدان ایتالیایی، لوکا پاچیولی در سال 1494 میلادی مطرح گشت. این سخن وی به عنوان مبتکر استفاده از «دفتر کل» مشهور است که می گوید: «تا بدهکاری ها و بستانکاری های فردی برابر نباشند، وی نباید به خواب رود.»
پاچیولی در کتاب خود ، به توضیح روش افتتاح و به روزرسانی حساب های دارایی ها، بدهی ها، سرمایه، سود و هزینه ها، مشابه با آن چه که امروزه از آن در ترازنامه و صورت سود و زیان استفاده می کنیم، پرداخته است.
با توجه به مواردی که ذکر شد، لوکا پاچیولی را «پدر حسابداری» می خوانند.

قرن هفدهم: رابرت کالینسون و توماس استیونز

چاپ کتب و متون مربوط به حسابداری در سال‌های بین 1500 و 1600 میلادی ادامه یافت، اما در این میان می‌توان به یکی از آثار مهم به قلم رابرت کالینسون در سال 1683 میلادی اشاره نمود.
کتاب «بهترین حسابدار » نخستین کتاب از این دست بود که در اسکاتلند به چاپ رسید و در حال حاضر در کنار بقیه‌ی کلکسیون مؤسسه‌ی حسابداران رسمی اسکاتلند در موزه‌ی ملی اسکاتلند نگهداری می‌شود.
در قرن بعدی، مهم‌ترین آثار به زبان انگلیسی در زمینه ی دفترداری در اسکاتلند به چاپ رسید یا نویسنده‌ای اسکاتلندی داشت. شایان ذکر است این دوره به «عصر روشن‌گری اسکاتلند» که پیشرفت بزرگی در هنر و علم را شامل می شود، معروف است.
همچنین این باور وجود دارد که نخستین حسابداری شرکت‌ها در این عصر شکل گرفته است.
توماس استیونز حسابدار عمومی شرکت تجاری هند شرقی بود که از بسیاری از جهات نخستین شرکت با مسئولیت محدود مبتنی بر سهام محسوب می شود. متأسفانه به علت از دست رفتن مستندات تاریخی پیش از سال 1657 اطلاعات کمی از کارهای وی در دست است.

قرن هجدهم: یوشیا وجوود

یوشیا وجوود را با آن که بیشتر برای کارهایش در سفالگری و سرامیک شناخته شده است، نخستین حسابدار صنعتی یا بهایابی می دانند.
وی طی افت تجاری اش در سال 1772، سعی کرد هر بار که محصولی خاص از کارخانه ی خود را به فروش می-رساند، سود یا زیان آن را شناسایی کند. یوشیا دریافت که مواد و دستمزد تنها مواردی نیستند که ثبت آن ها اهمیت دارد، بلکه هزینه ی زغال سنگ، انبار و حمل و نقل نیز اهمیت دارند.
بررسی های وی به طور اتفاقی به کشف اختلاس یکی از سرپرستانش منجر شد.

قرن نوزدهم: ویلیام ولش دیلویت و نخستین بنیان گذاران مؤسسه ی حسابداران رسمی اسکاتلند

در سال 1831، برخی از حسابداران توانستند اعتماد عمومی را بین بانک داران و تاجران کسب نمایند تا صلاحیت حسابرسی داشته باشند.
نخستین شرکت از «Big Four» ها در سال 1845 توسط ویلیام ولش دیلویت در سن 25 سالگی تأسیس شد. این شرکت با وجود ادغامات و تغییرات ساختاری زیاد، همچنان نام خود را حفظ نموده است.
جیمز براون ، نخستین مدیر جامعه حسابداران ادینبرگ که در سال 1853 تأسیس شد بود. وی را مردی بزرگ، پرانرژی، خوش برخورد و معتبر در تمامی معاملات می دانستند.
جیمز مک کللند نیز همتای وی در مؤسسه ی حسابداران و کارشناسان بیمه ی گلاسگو بود که برای سال های متمادی از افراد سرشناس حرفه ی خود به شمار می رفت.
جان اسمیت نخستین مدیر جامعه ی حسابداران ابردین بود که در سال 1866 توسط جیمز مستن و ویلیام میلن تأسیس شد. وی را فردی می دانند که دارای اعتبار و احترام جهانی بود و کیفیت فعالیت تجاری او اعتماد مشتریان را به خود جلب کرده بود.
ترکیب این سه مؤسسه در آینده مؤسسه حسابداران رسمی اسکاتلند امروزی را به وجود آورد.

قرن بیستم: ایزابل گوتری ، فرانک جی. ویلسون ، ایتزاک استرن ، رابرت گوردن اسمیت و پریمرز اسکات

نخستین زنی که در یکی از جوابع حسابداری مورد پذیرش قرار گرفت، ایزابل گوتری بود که کارآموز شرکت پدرش، بنتین و گوتری بود. وی نخستین بار در سال 1915 برای ورود به IAAG اقدام نمود ولی تنها پس از تصویب لایحه رفع تبعیض جنسیتی در سال 1923 توانست وارد این جامعه شود.
مفاهیم حسابداری قانونی نخستین بار در آثار فرانک جی. ویلسون دیده شدند. حسابداری که درگیر دستگیری و محاکمه ی آل کاپون در سال 1931 در شیکاگو بود.
پس از ناموفق بودن تلاش برای تعطیلی تجارت غیر قانونی آل کاپون، واحد اطلاعاتی خزانه داری آمریکا، فرانک را مأمور بررسی مالیات کاپون نمود. کشف فرار بزرگ مالیاتی توسط فرانک، باعث صدور حکم یازده ساله ی زندان برای کاپون شد.
مورخان بر نقش حسابداران به ویژه حسابرسان کمپ های نازی در جنگ جهانی دوم تأکید دارند
با این حال مشهورترین حسابدار جنگ را می توان ایتزاک استرن که دفتردار بود دانست.
رابرت گوردون سیمپسون نخستین مدیر ICAS در سال 1951 شد. نخستین مدیر زن، پریمرز اسکات در سال 1994 به این سمت انتخاب شد.