مقدمه
" مدیریت درست انجام دادن کارهاست؛ رهبری انجام دادن کارهای درست است. "
پیتر دراکر
حرفه حسابرسی داخلی از سال ۲۰۰۴، هنگامی که ما اولین ویرایش (نسخه) از راهنمای حسابرسی داخلی منتشر کردیم، متحمل رشد قابلتوجهی شدهاست. در آن زمان، ما راهنمای مورد نیاز برای نشان دادن تعدادی از پیشرفتهای نظارتی اساسی، بخصوص فهرست اصلاح شده از سوی بورس اوراق بهادار نیویورک که برای اولین بار بیان شد، "هر شرکت فهرستشده باید یک فعالیت حسابرسی داخلی داشته باشد." را مشخص کردیم.
پنج سال بعد، به احتمال خیلی بیشتر شرکتها دارای جایگاه بسیار توسعه یافته ی فعالیت های حسابرسی داخلی هستند که نه تنها استانداردهای بورس اوراق بهادار نیویورک را در نظر میگیرند، بلکه راهنمای تفسیری (تشریحی) کمیسیون بورس اوراق بهادار آمریکا را در بخش ۴۰۴ قانون ساربنز-آکسلی و استاندارد حسابرسی شماره 5 هیئت نظارت بر حسابداری شرکت های سهامی عام – حسابرسی کنترل داخلی در گزارشگری مالی که با حسابرسی صورتهای مالی یکپارچه شده - که هر دو در سال ۲۰۰۷ نهایی شدهاند- را در نظر میگیرند. این تحولات نظارتی (مقرراتی) تاثیر قابلتوجهی بر عملکردهای حسابرسی داخلی داشتهاست. با توجه به این تغییرات و تغییرات دیگر، و همچنین درسهای فراوان آموخته شده از تصویب قانون ساربنز-آکسلی در سال ۲۰۰۲، ما تصمیم گرفتیم که مشتریانمان و جامعه تجاری بتوانند از دومین نسخه (ویرایش) راهنمای منبع ما از سوالات متداول درباره کار حسابرسی داخلی بهرهمند شوند.
راهنمای حسابرسی داخلی برای مفید بودن و دسترسی آسان به منبع طراحی شده است که متخصصین حسابرسی داخلی بتوانند به طور منظم در کار (شغل) خود به آن مراجعه کنند. این نشریه بینش دقیقی درباره همه چیز از ساختار یک فعالیت حسابرسی داخلی برای مدیریت و بهبود عملکرد همانند سازمانی توسعه یافته ارایه میدهد. برای تسهیل موقعیت موضوعاتی که بیشتر مورد توجه خوانندگان ما است، سوالات به هشت بخش تقسیم میشوند. در فهرست مندرجات، سوالات اصلاح شده جدید و مهم از نسخه اول با علامت ستاره نشان داده شده است. بسیاری از این سوالات جدید بر روی بهترین شیوه های قانون ساربنز-آکسلی و نقش پیوسته در حال توسعه فعالیت حسابرسی داخلی متمرکز است.
همانطور که در سوالات و پاسخهای جدید ما دیده میشود، الزامات - و برخی ممکن است بگویند بار مسئولیت – رعایت قانون ساربنز-آکسلی در چند سال گذشته کاهش یافته است. شرکتها بهترین روش های بدستآمده از تجربه های دشوار را توسعه دادهاند و در نتیجه اعتماد به نفس بیشتری نسبت به قبل از اتخاذ چنین رویه هایی دارند. و در نتیجه، هزینهها برای رعایت قانون ساربنز-آکسلی شروع به نزول کرده اند. طبق نظر سنجی ای که اخیراً توسط مدیران مالی بینالمللی صورتگرفته است، هزینههای حسابرسی بخش ۴۰۴ به میزان 4/5 درصد کاهشیافته است. این در راستای یافتههای نظرسنجی مجدد سال ۲۰۰۸ پروتیویتی ، یافته شده که هر دو راهنمای تفسیری (تشریحی) کمیسیون بورس اوراق بهادار آمریکا در بخش ۴۰۴ و استاندارد حسابرسی شماره 5 هیئت نظارت بر حسابداری شرکت های سهامی عام، اثرات مطلوب خود را در رعایت آسانتر و مقرون به صرفه تر قانون ساربنز-آکسلی برای سازمانها دارند - تا آنها بتوانند بیشتر وقت خود را به مسئولیتهای حسابرسی داخلی معمول و گستردهتر اختصاص دهند.
حرفه حسابرسی داخلی دستخوش تغییرات قابل توجهی شده است زیرا بورس اوراق بهادار نیویورک الگوی فهرست جدید خود را که مستلزم یک فعالیت حسابرسی داخلی بود را منتشر کرده است، و این احتمال وجود دارد که این چشمانداز در چهار سال دیگر متفاوت باشد. در پروتیویتی، ما برای کمک به سازمانها و عملیات حسابرسی داخلی آنها در پرداختن به چشمانداز فعلی همراه با تغییرات بسیاری که بدون شک پیش از این قرار دارند به جلو نگاه می کنیم. امیدواریم که این راهنمای منبع به عنوان بخشی از تلاشهای شما برای ارتقای فرایندهای حسابرسی داخلی تان برای بهبود کسب وکارتان مفید واقع شود.
سپاس گذاریها
پروتیویتی خواهان تشکر از انجمن حسابرسان داخلی هم به منظور فراهم آوردن مطالب برای این راهنمای منبع و هم به منظور هدایت حرفه حسابرسی داخلی از طریق چشمانداز در حال توسعه است.
تمام اطلاعات در مورد سوالات، پاسخها و پیوستها که به انجمن حسابرسان داخلی مربوط میشود، شامل استانداردهای بینالمللی آن برای انجام حرفهای حسابرسی داخلی(استانداردها)، تعریف حسابرسی داخلی، منشور اخلاقی، توصیه های حرفه ای و مطالب دیگر، توسط پروتیویتی با تایید از جانب انجمن حسابرسان داخلی بازنویسی شده است. (حق کپی رایت اطلاعات سال ۲۰۰۸ توسط انجمن حسابرسان داخلی محفوظ است، ۲۴۷آمریکا، فلوریدا4201-32710، springs Altamonte، خیابان Maitland 247 چاپ مجدد با مجوز.)
پرسش و پاسخ ها - بخش اول
1.حسابرسی داخلی چیست؟
حرفه حسابرسی داخلی، از طریق انجمن حسابرسان داخلی به بازتعریف خود به عنوان ریسک تجاری و پیچیدگی سازمانی تکامل یافته ادامه داد. قبل از ژوئن ۱۹۹۹، انجمن حسابرسان داخلی حسابرسی داخلی را به شرح زیر بازتعریف کرد:
حسابرسی داخلی یک فعالیت ارزیابی مستقل است که در یک سازمان برای بررسی و ارزیابی فعالیتهای آن به عنوان یک خدمت برای سازمان ایجاد (تاسیس) شدهاست. هدف حسابرسی داخلی، کمک به اعضای سازمان در ادای موثر مسئولیتهایشان است. برای این هدف، حسابرسی داخلی با فراهم کردن آنها بوسیله تجزیه و تحلیلها، ارزیابی ها، توصیهها، مشاوره و اطلاعات مربوط به فعالیتها آنها را بررسی می کند. هدف حسابرسی شامل ترویج کنترل موثر با هزینه معقول میباشد.
امروزه، انجمن حسابرسان داخلی از تعریف زیر استفاده میکند:
حسابرسی داخلی یک فعالیت مستقل، اطمینان بخش و فعالیت مشاوره ای است که برای ایجاد ارزش افزوده و بهبود عملیاتهای سازمان طراحی شدهاست. آن (حسابرسی داخلی) به سازمان کمک میکند تا اهداف خود را با فراهم ساختن رویکردی سیستماتیک و روش مند برای ارزیابی و بهبود اثربخشی مدیریت ریسک، کنترل و فرآیندهای راهبری به انجام برساند.
تعریف جدید بخشی از چارچوب رویههای حرفهای است که در حال حاضر پیشبینی شدهاست که در سال ۲۰۰۹ مجدداً تجدید نظر و انتشار یافت. پایبندی به اصول حرفهای حسابرسی داخلی (استانداردهای انجمن حسابرسان داخلی) شامل پیروی از این تعریف است. شرکتها ممکن است تصمیم بگیرند که تعریف خود را توسعه دهند تا نیازهای آنها به بهترین شکل برآورده شود. هیچ الزام قانونی بر این که یک شرکت چگونه حسابرسی داخلی را باید تعریف کند وجود ندارد. با این حال، تعریف انجمن حسابرسان داخلی به طور کلی پذیرفته شدهاست، و منطقاً انتظار می رود کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا، بازار بورس اوراق بهادار نیویورک و سایر نهادهای نظارتی تعریف انجمن حسابرسان داخلی از حسابرسی داخلی را تائید و بپذیرند.
توجه: انجمن حسابرسان داخلی استانداردهای حسابرسی داخلی و توصیههای عملی را انتشار میدهد. از ژانویه سال ۲۰۰۴ هیئت استانداردهای حسابرسی داخلی انجمن حسابرسان داخلی مسئول بازنگری و به روز رسانی استانداردهای انجمن حسابرسان داخلی است. استانداردهای انجمن حسابرسان داخلی برای انعکاس مدیریت ریسک فعلی و الزامات حاکمیتی (راهبری) به روز میشوند. به روز رسانیهای مداوم نظرات متعدد را در مورد مسائل دریافتشده از طریق درخواستی در سراسر جهان و فرآیند در معرض قرار گرفتن عمومی یکی می کند، که بر اساس آن استانداردهای انجمن حسابرسان داخلی را برای اجرا تصویب می کند.
2.چگونه حرفه حسابرسی داخلی تنظیم شده است؟
حرفه حسابرسی داخلی در حال حاضر توسط کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا، هیات نظارت حسابداری شرکت های سهامی عام یا هر موسسه دولتی آمریکا تنظیم نشده است. انجمن حسابرسان داخلی یک نهاد حرفهای مستقل است که شامل هیات استانداردهای حسابرسی داخلی است که موظف است با ارزیابی و توسعه استانداردهای عملی که در قالب پیشنویس صادر شده و موضوع به مرحله معرض عمومی قرار می گیرد، که بسیار شبیه به دیگر استانداردهای حرفهای و اعلامیه های رسمی حسابداری است.
استانداردهای انجمن حسابرسان داخلی شامل یک منشور اخلاقی است که اعضا باید از آن پیروی کنند یا با اقدام انضباطی، از جمله اخراج مواجه شوند. (سوال ۵ و ضمیمه E را مشاهده کنید.)
3.آیا آموزش حرفهای مستمر برای حسابرسان داخلی لازم است؟
بله، حسابرسان داخلی حرفه ای که گواهی حسابرس داخلی رسمی را بگیرند باید هر دو سال ۸۰ ساعت آموزش حرفه ای مستمر را تکمیل و گزارش دهند. گواهی حسابرس داخلی رسمی توسط انجمن حسابرسان داخلی برای افرادی که یک آزمون جامع را قبول شوند و از تجربه و الزامات شخصیتی و آموزشی برخوردار باشند، صادر میشود. علاوه بر این، بسیاری از حسابرسان داخلی دارای مدرک حسابداران رسمی یا حسابداران خبره هستند که همچنین نیازمند حداقل ۲۰ واحد آموزش حرفه ای مرتبط در مدت دو سال برای حفظ گواهی حسابدار رسمی هستند. (این امر ممکن است در میان هیات های حسابداری متفاوت باشد.) از آنجا که ممکن است حسابرسان داخلی گواهینامههای متعدد داشته باشند، از قبیل گواهی سیستم های اطلاعاتی حسابرسی، بازرسی تقلب و دیگر گواهینامههای تخصصی، این امر برای اعتبار به آموزش حرفه ای مستمر از چندین برنامه تایید مرتبط نزدیک، غیر معمول نیست. (افرادی که چنین گواهی نامه هایی را در اختیار دارند، باید با نهاد گواهی مربوطه برای الزامات آموزش حرفه ای مستمر مشورت کنند).
انتظار میرود که گواهی حسابرسان داخلی رسمی استانداردهای بالایی از حرفه حسابرسی داخلی را با انتخاب برنامههای آموزشی کیفی برای تحقق الزامات آموزش حرفه ای مستمر حفظ کنند.
4.آیا حسابرسان داخلی نیازمند به گواهی هستند؟
خیر. با این حال، استانداردهای انجمن حسابرسان داخلی نیازمند صلاحیت و آموزش فنی هستند که میتواند توسط گواهینامههای مختلف، بسته به تخصص و تجربه حرفهای، نشان داده شود. همچنین انجمن حسابرسان داخلی چند گواهی نامه فرعی فراتر از گواهی حسابرس داخلی رسمی را پشتیبانی می کند، مانند:
CFSA گواهی حسابرسی خدمات مالی
CCSA گواهی خود ارزیابی کنترل
CGAP گواهی حسابرسی حرفهای دولتی
دیگر گواهیهای مربوط به حسابرسی داخلی که توسط سایر سازمانهای حرفهای مستقل پشتیبانی میشوند عبارتند از:
CISA – گواهی حسابرسی سیستم های اطلاعاتی
CFE - گواهی بازرسی تقلب
علاوه بر این، گواهینامه با ارزش حسابداران رسمی خبره به طور جداگانه توسط هر کشور به رسمیت شناخته میشود. همچنین تعیین حسابدار رسمی با ارزش، توسط کشورهای مختلف تعیین میشود. برای اطلاعات بیشتر به سوال ۳ و ضمیمه F مراجعه کنید.
عملکردهای حسابرسی داخلی موثر نیاز به بسیاری از متخصصان موجود و استخدامهای جدید برای بدست آوردن و سپس حفظ حداقل یک گواهینامه، از جمله CPA، CA، CIA، CISA و CFE اما نه محدود به این هاست. همه گواهیها به دوره آموزش حرفه ای مستمر سالانه نیاز دارند. مجموعه مهارت، تجربه و آشنایی صنعتی به منظور نشان دادن صلاحیت، شناسایی و پرداختن به خطرات به طور مناسب حیاتی هستند و به شیوهای عمل میکنند که ارزشی را برای سازمان فراهم میکند.
حسابرسان داخلی مقتدر مهارتهای مختلفی را به همراه دارند، از صنایع تخصصی و دانش فنی گرفته تا فراست تجاری فصلی که شامل درجات پیشرفته در مدیریت بازرگانی، مالی و حتی قانون است. این غیر معمول نیست که حسابرسان داخلی نقش حرفهای از دیگر رشتهها، فراتر از حسابداری داشته باشند. در نهایت، عملکردهای حسابرسی داخلی تمام جنبههای یک نهاد تجاری را مورد بررسی قرار میدهد - یک چالش کلیدی در فضای کسب وکار پیچیده امروز.
بنابراین، در حالی که الزام یا اجبار خاصی نشده است، بهترین شیوه برای حسابرسان داخلی در نظر گرفته میشود تا گواهی های حرفهای قابلاجرا بر روی تمرکز و مسیولیت آنها را حفظ کنند.
۵. آیا استانداردهای حرفهای وجود دارند که عمل حسابرسی داخلی را کنترل کنند؟
بله.انجمن حسابرسان داخلی چارچوب رویه های حرفهای را که شامل مقولههای زیر است را اعلان می کند: استانداردها و ضوابط اخلاقی، توصیه های عملی، و کاربرگ ها و راهنماهای عملی. مقوله اول (ازجمله رهنمود اجباری) شامل موارد اصلی زیر است:
•تعریف حسابرسی داخلی
•ضوابط اخلاقی
•استانداردهای بینالمللی برای رویه حرفهای حسابرسی داخلی
راهنمایی اجباری برای کار حرفه ای حسابرسی داخلی ضروری است. عناصر دیگر این چارچوب با این استانداردها ارتباط دارند.
استانداردها و ضوابط اخلاقی شامل ویژگی، کارایی واجرای استانداردها است. مشخصه و کارایی استانداردها برای تمامی خدمات حسابرسی داخلی بکار میرود. اجرای استانداردها برای انواع خاصی از تعاملات، مانند بیمه و فعالیتهای مشاورهای بکار می رود. (مراجعه به ضمیمه D برای خلاصهای از استانداردهای انجمن حسابرسان داخلی)
تفاسیر به عنوان بخشی از بسیاری استانداردها در نظر گرفته میشوند تا توضیح روشنی دهند که چگونه آنها باید در عمل به کار گرفته شوند.
در حالی که استانداردهای انجمن حسابرسان داخلی قاعده قانون را ندارند، عمل حسابرسی داخلی همانند سایر حرفههای دیگر مبتنی بر عناصر ناشی از مراقبت حرفهای و یک نهاد حاکم است که استانداردهای کار را از طریق یک فرآیند افشا عمومی توسعه میدهد. هیئت استاندارد های حسابرسی داخلی و پایبندی به اصول اخلاقی انجمن حسابرسان داخلی این استانداردها را به رویههای حرفهای حسابرسی داخلی منتقل میکنند.
برای اطلاعات بیشتر به سایت www.theiia.org مراجعه کنید.
6.آیا عملکرد حسابرسی داخلی نیازمند به پیروی از استانداردهای انجمن حسابرسان داخلی هستند؟
برای گواهی حسابرسی رسمی داخلی، ضوابط اخلاقی انجمن حسابرسان داخلی نیازمند پایبندی به استانداردهای انجمن حسابرسان داخلی است. کار حرفه ای ها معمولاً به توصیههای عملی انجمن حسابرسان داخلی، درباره موضوعات مربوط به شرایطی که مستقیماً پوشش نمیدهند، مراجعه میکنند. مفاهیم مربوط به مراقبت حرفهای که توسط انجمن حسابرسان داخلی مورد بررسی قرار گرفته در همه فعالیت های عملی و تخلفات آشکار نفوذ کرده است.
7.توصیه های عملی انجمن حسابرسان داخلی چه هستند؟
توصیه های عملی (که قبلاً به عنوان راهنما ذکر می شد) راهنماییهای اضافی در مورد موضوعات و مسایل خاص ارایه میدهد. این توصیهها اجباری نیستند. آنها ممکن است یک عمر محدود داشته باشند یا ممکن است سطح استانداردها را براساس اهمیت، کاربرد و پذیرش بالا ببرد.در بخشی، توصیه های عملی به حسابرسان کمک میکند تا استانداردهای انجمن حسابرسان داخلی را تفسیر کرده و استانداردها را در شرایط حسابرسی داخلی خاص به کار گیرند.
اگرچه برخی از توصیه های عملی ممکن است برای تمامی حسابرسان داخلی قابلاجرا باشد، برخی دیگر ممکن است توسعه یابند تا نیازهای یک صنعت خاص، یک تخصص حسابرسی خاص یا یک حوزه خاص جغرافیایی، از جمله راهنمایی درباره موضوعاتی همچون موضوعات محیطی، خودارزیابی کنترل، فنآوری اطلاعات، حسابرسی دولتی، و راهنمایی صادر شده توسط سازمانهای تنظیم استاندارد دیگر مواجه شده و توسط کمیتههای مناسب انجمن حسابرسان داخلی تصویب شود.
تمام توصیه های عملی تحت یک فرآیند بازبینی رسمی توسط کمیته مسائل حرفهای انجمن حسابرسی داخلی یا دیگر گروه تعیینشده توسط کمیته راهنمای برنامهریزی سازمان قرار میگیرند. (منبع: وب سایت انجمن حسابرسان داخلی، www.theiia.org )
8.کمیسیون بورس اوراق بهادار آمریکا و هیئت نظارت بر حسابداری شرکت های عام چه صلاحیت قضایی برروی حسابرسان داخلی دارند؟
هیچ یک از این نهادهای نظارتی در این زمان صلاحیت قضایی مستقیمی را نسبت به حسابرسان داخلی ندارند. هیئت نظارت بر حسابداری شرکت های عام میتوانند بر ماهیت و میزان کار حسابرسی داخلی از طریق قواعد مربوط به وابستگی حسابرسان مستقل بر کار دیگران تاثیر بگذارند. به عنوان مثال، در ۲۴ می ۲۰۰۷، هیئت نظارت بر شرکت های سهامی عام استاندارد حسابرسی داخلی شماره ۵، یک گزارش مالی در مورد حسابرسی کنترل داخلی را که با حسابرسی صورت های مالی یکپارچه شده است را صادر کرد که وابستگی حسابدار رسمی به کار دیگران از جمله حسابرسان داخلی در طی حسابرسی کنترل داخلی بر گزارش مالی را شرح داده است.
در حال حاضر، این نهاد های نظارتی الزااماتی را تنظیم کرده و مطاوعت عمومی شرکتهای سهامی خاص آمریکا و حرفه حسابداری عمومی را کنترل میکنند. حرفه حسابرسی داخلی مانند حرفه ای حقوقی به طور مستقل توسط یک فرآیند اظهارنظر عمومی مورد نیاز اداره میشود. هیئت استانداردهای حسابرسی داخلی استانداردهای حرفهای را به روز میکند (به سوال ۱ مراجعه کنید).
9.آیا کارمندان موجود میتوانند حسابرسان داخلی شوند؟
بله. هیچ ممنوعیتی برای کارمندان یک شرکت وجود ندارد که حسابرسان داخلی شوند. تعدادی از شرکتها میزبان برنامه "حسابرس مهمان" (حسابرس موقت) هستند که به موجب آن کارمندان برای مدتزمان کوتاهی به عملکرد حسابرسی داخلی شرکت اختصاص داده میشوند یا به یک یا چند مورد خاص مربوط به حسابرسی داخلی کمک میکنند. هنگام انتقال کارکنان موجود به ساختار حسابرسی داخلی، شرکتها، مدیریت، مدیریت ساختار حسابرسی داخلی، زمانی که مناسب باشد کمیته حسابرسی باید پرسش های زیر را در نظر بگیرند:
•آیا فرد دارای سابقه کاری مثبت است؟ آیا فرد در کارکرد یا بخش خود در سطح بالایی عمل کردهاست؟ اگر نه، چرا این کارمند برای انتقال به حسابرسی داخلی در نظر گرفته میشود؟
•آیا کارمندان دارای:
–تواناییهای ارزیابی متعادل، یکپارچگی و قابل اعتماد است؟
–تجربه عملی و عملیاتی مرتبط که موثر باشد است؟
–سابقه آموزشی مناسب برای موفقیت است؟
–نگرش هدف و تردید حرفهای است؟
–تعهد به صلاحیت، مهارت فنی، ادامه تحصیل و اصول اخلاقی در استانداردهای انجمن حسابرسان داخلی است؟
همه کارمندان لزوماً تبدیل به یک حسابرس داخلی کارآمد نخواهند شد و نباید انتظار آن را داشته باشند.
10.حسابرسان داخلی چه ویژگیهای شخصی، دانش و مهارتی باید داشته باشند؟
حسابرسان داخلی باید از طریق کار، اعمال و ارتباطات خود تعدادی از ویژگیها را از جمله، اما نه محدود به موارد زیر نشان دهند:
•تعهد به اثبات صلاحیت در حوزه حسابرسی داخلی
•سابقه مالی و عملیاتی قوی در حسابداری، فناوری اطلاعات، مطاوعت نظارتی یا صنعتی که یک شرکت در آن عمل میکند.
•صداقت و درستی
•اصول اخلاقی کار و توجه به جزئیات
به طور کلی، حسابرسان داخلی باید یک سطح سالم از تردید حرفهای را برای کمک به ارزیابی اطلاعات و قضاوت توسعه داده و حفظ کنند. علاوه بر این، متخصصان حسابرسی داخلی باید مهارتهای ارتباطی شفاهی و نوشتاری استثنایی داشته باشند و در مذاکره و استدلال با انواع بخشها و گروههایی که حسابرسی داخلی ممکن است هیچ مرجع رسمی نداشته باشند، مهارت داشته باشند. در نهایت، انسجام شخصیت، مهارت حرفهای و کنجکاوی، ویژگیهای مهمی برای افرادی هستند که وظیفه حسابرسی داخلی را برعهده دارند.
حسابرسان داخلی همچنین به ساخت و سپس مدیریت حوزههای جدید تخصص و دانش از موضوعات نوظهور و باز پدیدار شده نیاز دارند. این امر میتواند با حضور در برنامههای آموزشی داخلی و خارجی انجام شود. پروتیویتی که متوجه میشود شناخت حرفه حسابرسی داخلی به طور مستمر در حال تحول است، مجموعهای از قابلیتهای حسابرسی داخلی را به اجرا درآورده است و در سالهای اخیر به بررسی معیارهایی میپردازد که در آن حسابرسان داخلی میتوانند دانش و مهارتهای خود را اندازهگیری کرده و شکاف های ذکر شده را شناسایی کنند.